Mersin de yapılmaktan olan Çukurova Havalimanın inşaatı devam ediyor. ilk ihalesi 2011 yılında yapılan havalimanın verilen tarihlerde açılmaması Yılan Hikayesini akıllara getirdi. Mersin eski Valisi Ali İhsan Su, Çukurova Sanayi ve İş Dünyası Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Kış ile bir araya geldiğinde, Çukurova Havalimanın 29 Ekim’de açılacağını belirtmişti. Basın açıklamasında konuşan Kozuva Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Kozuva,  havalimanın bitiş tarihinin Şubat 2023’te gerçekleşeceğini belirtti

İLK TEMEL 2013 YILINDA ATILDI

Çukurova Havalimanının ilk ihalesi 2011 yılında yapıldı. Yap-işlet-devret modeliyle ihaleye çıkan havalimanı ihalesini Skyline Havacılık ile Zonguldak Özel Sivil Havacılık Ortak Girişim Grubu, 357 milyon Euro’yla kazandı. İmzalanan sözleşmeye göre şirket, havalimanının işletmesi üzerinde de 9 yıl 10 ay 10 günlük süreyle hak sahibi oldu, havalimanının Mart 2016’da bitmesi öngörülüyordu fakat beklendiği gibi olmadı. Mayıs 2013’te temeli atılan havalimanı bugüne kadar bitirilemedi. Temel atma töreninden yaklaşık 1 yıl sonra ihaleyi alan firmanın iflas haberi geldi. Gerekçe olarak yatırımın maliyeti karşılamaması gösterildi. Şirket borca battı.

Temmuz 2014’te inşaatın ancak yüzde 20’si tamamlanmıştı ancak hükümete göre inşaatın yüzde 85'i bitmişti. O güne kadar sadece havalimanının altyapısına 60 milyon Euro harcanmıştı. Bu tarihte inşaat tamamıyla durdu. Devlet Hava Meydanları İşletmesi'nin (DHMİ) şirketle yaptığı sözleşmeyi feshetmesi ise 2015’i buldu.

4 YIL SONRA İKİNCİ TEMEL ATMA TÖRENİ

2016’ın başında DHMİ gazetelere ilan vererek projenin yap-işlet-devret modeli kapsamından çıkartıldığı duyurdu ve havalimanının öz kaynakla yapılacağını açıkladı. Bu süreçte DHMİ, çareyi projeyi altyapı ve üstyapı olarak iki farklı şekilde ihale etmekte buldu. Dönemin Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan, 2016’nın sonlarına doğru kapalı kapılar ardında yapılan altyapı ihalesini Hazaryol ve Budakyol Ortak Girişim Grubu’nun 224 milyon 874 bin lira teklifle kazandığını duyurdu. Hükümete yakınlığıyla bilinen Bayburt Grup da projede alt yüklenici olarak yer aldı. Mayıs 2013’teki ilk temel atma töreninden yaklaşık 4 yıl sonra Mart 2017'de havalimanının ikinci temel atma töreni yapıldı.

PROJENİN SADECE YÜZDE 40’I BİTTİ

Temel atma töreninde dönemin Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan, havalimanının açılışı için 29 Ekim 2018’i gösterse de projenin üstyapısı ancak törenden 1 yıl sonra yapılabildi. Çıkılan ihaleyi 29 Mart 2018'de 899 milyon TL bedelle TAV- Tepe Akfen- Nehirsu İnşaat ortaklığı kazandı. 24 Haziran seçimlerinin hemen öncesine denk gelen dönemde üstyapı işleri için de bir temel atma töreni düzenlendi. Seçimler geçti. Dönemin DHMİ Genel Müdürü Funda Ocak, Aralık 2018’de Meclis Kamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu’nda milletvekillerini bilgilendirdiği toplantıda projenin altyapısının ancak yüzde 40’ının bittiğini ve tıkandıklarını söyledi. Üstyapı inşaatının ise henüz başlamadığını bu nedenle de bir fesih durumuyla karşı karşıya kalabileceklerini aktardı. Ocak’ın bu konuşması haberlere yansıyınca emekliliğini istedi. Üstyapı inşaatına hiç başlanmadı. Daha önce yap-işlet-devret modelinden vazgeçilerek ihale edilen projeden bir kez daha geri dönüldü.

YOLCU HEDEFİ 30 MİLYON’DAN 12 MİLYONA DÜŞÜRÜLDÜ

DHMİ 24 Aralık 2019’da projenin üstyapı tesislerinin yapımı, iç ve dış hatlar terminali ile mütemmimlerinin işletilmesi için yap-işlet-devret modeliyle Aralık 2019’da bir ihale açtı. İhalenin "kapalı teklif alma usulü" ile 4 Şubat 2020'de yapılacağı duyurdu. Fakat ihale gerçekleştirilmeyerek 16 Mart 2020'ye ertelendi. 2011’de 30 milyon yolcu hedefiyle çıkılan yolda kapasite şartnamede 12 milyona kadar düşürüldü. 150 bin metrekare olarak yapılması planlanan terminal binaları da 100 bin metrekareye düşürüldü.

DOKUZUNCU İHALE KOZUVA GRUBA VERİLDİ

Yapılan ihale 100 milyon Euro kira bedeli karşılığında Günbeton İnşaat ve Tic. A.Ş. - Terminal Yapı Ticaret A.Ş. Ortak Girişimi’ne verildi. Aynı ay içerisinde Ulaştırma ve Altyapı Bakanı görevden alınarak yerine Adil Karaismailoğlu getirilince ihale iptal edildi. Aradan geçen süreçte havalimanı için bir adım atılmazken 23 Eylül'de ihalenin 26 Ekim’de yapılacağı açıklandı ancak ihaleye iki gün kala bu ihale de ertelendi. 20 Kasım’da yapılan dokuzuncu ve son ihale 297 milyon 100 bin Euro + KDV karşılığında Favori İşletmecilik AŞ/YAKO Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret AŞ ortak girişimine verildi.

Kozuva Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Kozuva, Adana, Mersin ve Tarsus’u kaplayacak olan ve Türkiye’nin 4’üncü büyük havalimanı olacak olan Çukurova Havalimanı inşaatında gazeteciler ile bir araya geldi.

TÜRKİYE’NİN EN BÜYÜK 4’ÜNCÜ HAVALİMANI OLACAK

Sözlerine Gazetecilerin 21 Ekim Dünya Gazeteciler Gününü kutlayarak başlayan Kozuva, Çukurova Havalimanının bu bölgenin havalimanı olacağını ve bölgeye değer katacağını belirtti. Kozuva, “Çukurova Havalimanı açıldıktan sonra, Türkiye’nin 4’üncü büyük havalimanı, Kargo kısmında ise Türkiye’nin ikinci büyük havalimanı olacak. Bu bölgenin gerçekten kargoya çok büyük ihtiyacı olan bir bölge. Adana havalimanı bugüne kadar gerçekten çok hizmet verdi, sağ olsun fakat Adana havalimanı şu andaki toplam hizmet ettiği alan sadece ve sadece 12 bin metrekare bir alanda hizmet ediyor bu da bu bölgeye yakışık almıyor ve gerçekten kaldırmıyor. Sizin de bildiğiniz şu anda Pegasus Havayolları Adana’da dış hatlardan uçuş yapıyor maalesef öyle bir havalimanı böyle bir bölgeye olmuyor.” ifadelerine yer verdi.

Sözlerine, “Ben burada temel atma töreni açmayacağım, yapmayacağım direk açılış kurdelesini burada hep birlikte hep beraber keseceğiz demiştim, inşallah yine de sözümdeyim, bunu hep birlikte yapacağız.” diye devam etti.

“3 ETABI AYNI ANDA AÇACAĞIZ”

Kozuva, havalimanı inşaatının 3 etapta gerçekleştiğini fakat her etabı tek tek açmak yerine 3 etabı aynı anda açmayı hedeflediklerini ve birinci etabın 7 milyon yolcuya kadar 60 bin metrekareydi, ikinci etabın havalimanının 7-9 milyon arası yolcuya ulaştığı zaman 85 bin metrekareye çıktığını, üçüncü etabın ise 9 milyon yolcu ile 107 bin metrekareye çıktığını ifade etti.

29 Ekim’de havalimanı açılışı yapılsaydı yapılan hesaplamalara göre 5- 5,5 milyon civarı yolcu kapasitesinin olacağını fakat havalimanını etaplar şeklinde açmak yerine 3 etabı aynı anda açmayı hedeflerini belirten Kozuva, “Şu an, inşaat olarak yüzde 80lik yüzde 85lik bir dilim. Yani bugün yaklaşık bizim 90 bin metrekareye yakın kapalı alanımız aslında hazır. Siz de görüyorsunuz inşaat olayı gerçekten aslında çok zor bir olay. Burada aslında ben yapmış olsaydım 60 bin metrekarede bunu 1,5 ay önce daha açardım fakat gerçekten ondan sonrası büyük bir sıkıntı olacaktı burada bu kadar uluslararası bir havalimanı sonuçta burası. Uluslararası yolcuların geleceği bir yerde böyle bir açılışa tekrar böyle bir inşaatın devam edilebilmesi gerçekten sıkıntıydı. Biz onun riskini alarak, hatta ve hatta maddiyatta söyleyeyim yaklaşık 40 milyon euroya yakın bir para harcayarak biz üç etabı birden bitirmenin hedefindeyiz.” sözlerini kullandı.

Çukurova Havalimanın bölge için çok yararlı olacağını söyleyen Kozuva, “Açılışla ilgili herkes burası için 29 Ekim demiştik açılışla alakalı işin başında, 29 Ekim dememizin sebebi 60 bin metrekare olarak hesapta açılacaktı havalimanı, 29 Ekimde 60 bin metrekare çok net açabiliyorduk fakat az önce ifade ettiğim gibi 60 bin metrekare değil de 110bin metrekarenin tamamını 3 etabı birden açalım istedik.” dedi.

Kozuva, 12 Milyon yolcuya ulaşmasının 10 yıl, belki de 8 yıl sonra olacağını fakat bir anda hepsini yapmak istedikleri için 2-3 ay gecikmeye sebep olduğunu aslında bunun gecikme değil de aslında bölge için çok büyük artısı olan bir yer olmuş olacağını ifade ederken, konuşmasına kargo binalarının bile yaklaşık 40 bin 50 bin metrekareye yakın, kapalı kargo ve soğutmalı binalar var. İnşaatın bittiği zaman Türkiye’nin 4’üncü büyük havalimanı olacak diye devam etti.

“HAVALİMANI AÇILIŞI 20 ŞUBAT 2023”

Kozuva, Çukurova Havalimanın açılışının 2023 Şubat ayının 20’si gibi olacağını söyleyerek, “Şu anda burada 3 vardiyalı 24 saat bir çalışma var. Burada yaklaşık 1500 kişi çalışıyor havalimanında toplamda. Biz bunu 3 vardiya olarak başladık, son zamanlarda inşaata şöyle bir baktığınız zaman inşaat gerçi çok iş varmış gibi duruyor fakat içeride yürüyen merdivenlerine kadar asansörlerine kadar, elektrik tesisatıdır. İşte buradan da gözüktüğü gibi Havalandırma tesisatlılarının yüzde 80’i bitti.”

Adana havalimanının ağırlıklı olarak iç hatlar yolcusuna hizmet verdiğini ve kendilerinin uluslararası bir havalimanı açacakları için ekibinin Almanya ve Fransa ile iletişime geçtiğini ve önemli olanın dış hatların açılması olduğunu ve dış hatların açıldığı müddetçe havalimanına gelen yolcu sayısının 12 milyonu bulacağını inandığını söyledi.

“BİZ İNANIYORUZ”

İnandığı için 40 milyon Euro parayı kazanmadan harcadığını ifade eden Kozuva, “İnşallah buna sizde inanırsınız ki inanın çok net inanabilirsiniz. İnandığınız takdirde inanmak zaten aslında bu işi başarmak anlamına geliyor. Burada hala bir sıkıntılar duyuyorum, havalimanı bitecek mi? Açılacak mı? Hep böyle sorular geliyor bize. Dediğim gibi burada biz temel atma töreni yapmadık. Bilinçli yapmadık 3 sefer temel atma töreni yapılan bir yerdeyiz şu anda. Sizin de gördüğünüz gibi inşaatın şu anda yüzde 70 yüzde 80 hatta yüzde 82’si bitti.” dedi.

Projeyi çizen firmanın Ankara firması olduğunu belirten Kozuva, İnşaat yapılmaya başlanmadan önce her türlü statik hesapların yapıldığını ve bakanlık onayı aldıktan sonra inşatta başladıklarını ifade etti.