Ayşenur ÖNAL

Mersin Limanı’na yapılması planlanan “İlave Dolgu ve Yeni Bir Kurvaziyer Liman Yapımı” projesine karşı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) rapor yayınladı.

Limanın yanlış bir yatırım kararına kurban gitmemesi için “Dur” de diye çağrı yapan mühendis ve mimarlar, kentin en büyük parkı olan Atatürk Parkı’nın da işlevini yitirmesine neden olacağına dikkat çekerek ÇED raporunda olumsuz etkilerin görülmediğine dikkat çekti.

Raporu basına açıklayan TMMOB İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Seyfettin Atar, “Proje, Mersin İli, Akdeniz İlçesi, Mersin Limanı içerisinde yer alan Mersin Kruvaziyer ve Konteyner Limanına “İlave Dolgu ve Yeni Bir Kurvaziyer Liman Yapımı” işlemlerini kapsamaktadır. Bu amaçla limana yanaşacak gemilerin draft derinliğini sağlamak için proje kapsamında dip taraması işlemlerinin yapılması ve gemi seyir güvenliği açısından ana mendirek ’in 100 m kısaltılması işlemleri proje kapsamına dâhil edilmiştir. Mersin limanı genişleme projesi faz-2 rıhtım yapımı ve dip taraması ÇED raporu 26.03.2020 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanmıştır.

Yukarıda bahsi geçen süreç geçmişten günümüze dek Mersin Limanın genişlemesi için yapılan proje çalışmalarının özetini içermektedir. ÇED raporunun onaylanması ile süreç son aşamasına gelmiş bulunmaktadır. ÇED Olumlu kararına göre inşası tamamlanmış olan 27 bin 912 m2’lik alanın güneyine ve batısına toplam 176 bin 335 m2(164 bin 490 m2 konteyner limanı dolgusu + 11 bin 845 m2 kurvaziyer liman dolgusu olmak üzere toplam 176 bin 335 m2)’lik ilave dolgu alanı yapılacaktır.

LİMAN KURVAZİYER ÖZELLİĞİNİ YİTİRECEK!

Proje kapsamında yeni yapılacak dolgu nedeniyle, liman kurvaziyer özelliğini yitirecektir. Bu nedenle, bu alanın yerine alanın güneyinde yeni yapılacak dolgu üzerinde (176 bin 335 m2 dolgu alanına dâhil) 11 bin 845 m2’lik alana sahip yeni bir kurvaziyer liman oluşturulacaktır. Ayrıca, yapılan modelleme çalışmaları sonucunda gemilerin rahatça yanaşabilmesi için ana mendirek (doğu mendireği) 100 m kısaltılacak ve dip taraması yapılacaktır.

Gerçekleştirilmek istenilen önemli büyüklükteki ilave dolgu alanı önerisinin mevcut sahil düzenlemeleri ve kara tarafındaki diğer kullanım ve fonksiyonlara olası olumsuz etkileri göz önünde bulundurulmayarak geliştirildiği açıktır. Mersin limanı genişleme projesi gerekçeleri incelediğinde, mevcut planlarda öngörülen konteyner limanı dolgu alanının iptal edilerek bunun yerine kent merkezi silüeti önüne set olacak ilave daha büyük dolgu alanı öngörülmesinde deniz tarama ve dolgu maliyetlerinin birinci derecede etkin olduğu görülmektedir. Ancak bunun yanı sıra kentin merkezi iş alanı niteliğindeki tarihi kent merkezi ve yakın çevresindeki kullanım değerlerine, kentsel maliyetlere olacak olumsuz etkileri ve hesapları değerlendirilmemiştir. Bu alan aynı zamanda kentin en büyük parkının kıyı düzenlemesi ile kültür ve kongre merkezinin önünde, bunların bütünlüğünü, görsel ve işlevsel yapısını tamamen ortadan kaldıracak nitelikte planlanmıştır.

HALİHAZIRDA OLAN SORUNLAR DA ARTACAK!

Proje ile önerilen ilave dolgu alanı yapılıp, bununla birlikte tam kapasite işlem hacmi ile çalışılması durumunda limanın mevcut kapılarından giriş çıkış yapan kamyon-tır sayısının yaklaşık 5 kat artması söz konusu olacaktır. Proje ile sadece liman içi dolgu alanının ve kapasitesinin arttırılması amaçlanırken ulaşım bağlantılarının güçlendirilmesi, kent içi ulaşım faaliyetleri ile limandan çıkacak kamyon-tır trafiğinin ayrıştırılması, doğrudan otoyol ve karayolu bağlantı olanaklarının sağlanması, limanın bugünkü kapasitesinde bile sorunlar yarattığı bilinen giriş ve çıkışlarının yeniden düzenlenmesi gibi planlama konularını göz önünde bulundurmadığı, bu konularda projenin çözüm öngörüsü sunmadığı görülmektedir.

“MERSİN LİMANININ KENT İLE OLAN KENTSEL İLİŞKİLERİ GÖZ ARDI EDİLMEKTEDİR”

Dünyanın ünlü liman kentlerinin Mersin’deki gibi kent merkezleri ile bütünleşmiş limanların bulunduğu gelişmiş örneklerinde, liman sahası planlanmasında merkez ve kentsel yerleşik alanların dışına yönelme eğilimleri ve planlama stratejileri geliştirildiği, kent içinde kalan limanların genişleme alanlarının kentin dış bölgelerinde belirlendiği bilinmektedir. Çağdaş ülkelerde liman sahası planlamasında kent dışına yönelme söz konusudur. Kent içinde kalan limanların genişleme alanları kentin dış bölgesinde belirlenmektedir. Bu konuda en iyi örnek işlem hacmi Mersin Limanının yaklaşık 10 katı daha fazla olan Barcelona Limanıdır. Liman sahası Mersin limanının 3 katı olmasına rağmen işlem hacminin 10 katı olması verimli ve etkin bir şekilde kullanıldığını göstermektedir. Barcelona limanı zaman içinde batıda kent dışına doğru genişletilirken eski liman alanları kentsel kullanımlar için ayrılmış, yat limanı, turizm tesisi ve benzeri kentsel tesisler yapılmıştır” sözlerine yer verdi.

Mersin’in yeniden belirli gruplara peşkeş çekildiğini belirten Atar, “Çağdaş ve Modern liman kentlerinde liman alanları düzenlenir iken sadece deniz içerisinde yapılacak dolgu alanlarının teknik özellikleri değil sosyo ekonomik, çevresel ve kentsel kaygılar ele alınarak planlanmaktadır. Yapılması düşünülen dolgu alanı ile sadece deniz içerisinde birtakım imalatlar planlanmakta bu planlar üzerinde kentimizin tarihsel açısından en önemli simgelerinden olan Mersin Limanının kent ile olan kentsel ilişkileri göz ardı edilmektedir.

“ÇEVRE DOSTU, ÇAĞDAŞ LİMANIN PROJELENDİRİLMESİNİ TALEP EDİYORUZ”

Mevcut limanın batı istikametinde gelişmesi Atatürk Parkı gibi şehrin simge rekreasyon alanının silüetini etkilemesi, dolgu alanının kentimizin en önemli ve en yoğun bulvarlarından İsmet İnönü Bulvarı ve şehrin doğu girişinin ulaşım sistemine yük getirmesi kentsel anlamda sorunların ortaya çıkmamasını talep ediyoruz. TMMOB Mersin İl koordinasyon kurulu olarak kentimize yapılacak liman yatırımlarının üst ölçek planlarla ve stratejilerle belirlenmesi gerektiğini savunuyoruz. Ayrıca: Bölgesel kalkınma (ekonomik ve sosyal), Ulaşım planlanması (limanlar, iç ulaşım bağlantıları), Alt projeleri ve ülke genelindeki ekonomik kalkınmaya hız kazandıracak sanayi endüstri ve tarım sektörleri gibi ana girdileri destekleyecek ve kalkındıracak potansiyel içerisinde olan çevre dostu, çağdaş limanın projelendirilmesini talep ediyoruz” dedi.